Soms raken gebeurtenissen mensen heel diep. Niet altijd lukt het deze ervaringen op eigen kracht te verwerken. Er kunnen allerlei psychische en ook fysieke klachten ontstaan. Vaak gaat het om herinneringen aan de schokkende gebeurtenis die zich blijven opdringen, waaronder angstwekkende beelden (herbelevingen,flashbacks) en nachtmerries. Andere klachten die vaak voorkomen zijn schrik- en vermijdingsreacties.

Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort tot EMDR, kan onder andere gebruikt worden als kortdurende therapie bij mensen die:

• last houden van de gevolgen van een schokkende en/of angstwekkende ervaring
• blijven worstelen met angsten, fobieën en burn-outklachten
• belemmerd worden door in het verleden gevormde negatieve kernopvattingen over zichzelf .

Door stresshormonen die aangemaakt worden tijdens een nare gebeurtenis kan er een blokkade ontstaan in de hersenen tussen het korte en het lange termijn geheugen. Hierdoor is het brein niet in staat de nare herinneringen op een gezonde manier te verwerken en er betekenis aan te ontlenen. De herinnering blijft als het ware in het korte termijn geheugen “hangen”. Onterecht blijft iemand hierdoor geloven dat er bijvoorbeeld nog steeds gevaar dreigt of dat hij schuldig, machteloos of waardeloos is. Hierdoor ontstaan allerlei klachten.

De therapeut laat bij EMDR de cliënt aan de bewuste gebeurtenis terugdenken en stilstaan bij het vervelendste beeld. Terwijl de cliënt zich concentreert op dat nare beeld, volgt hij met zijn ogen de heen en weer bewegende vinger van de therapeut.  Door het volgen van de vinger met de ogen worden beide hersenhelften actief.

Er kan als alternatief gebruik gemaakt worden van afwisselend klikjes in het linker- en rechteroor via een koptelefoon. Ook andere vormen van afleidende stimuli kunnen worden toegepast.

De aangeboden sets oogbewegingen of geluiden leiden er langzamerhand toe dat de herinnering aan de nare gebeurtenis haar kracht en emotionele lading verliest. In veel gevallen veranderen ook de herinneringsbeelden zelf en worden ze bijvoorbeeld waziger of kleiner. Wel kan het zijn dat minder onprettige aspecten van dezelfde situatie meer op de voorgrond treden. Een andere mogelijkheid is dat er spontaan nieuwe gedachten of inzichten ontstaan die een andere, minder bedreigende, betekenis aan de gebeurtenis geven. Deze effecten dragen ertoe bij dat de schokkende ervaring steeds meer een plek krijgt in de levensgeschiedenis van de persoon.

Het is mogelijk dat na afloop van een EMDR-sessie de effecten ervan nog doorwerken. In sommige gevallen krijgt de cliënt het idee even de regie kwijt te zijn. Bijvoorbeeld als er nieuwe beelden of gevoelens naar boven komen. Vaak is het dan een geruststelling te weten dat dit in de regel niet lang duurt. Daarna ontstaat er als het ware een nieuw evenwicht. Het is aan te raden een dagboekje bij te houden en op te schrijven wat er naar boven komt. Deze dingen kunnen dan indien nodig, in een volgend consult tussen cliënt en de therapeut aan bod komen.

Zo werken EMDR en de nieuwe therapieën brainspotting en VSDT: https://www.psychologiemagazine.nl/artikel/emdr-en-twee-nieuwe-therapieen/

Hoe swipe je een trauma weg https://www.vgct.nl/themas/themas/boekrecensies/boekrecensie-hoe-swipe-je-een-trauma-weg